Choć ostatnie, pandemiczne lata, sprawiły, iż wielu z nas było nie do śmiechu, trzeba mieć nadzieję, trudne czasy nie zabiły całkiem humoru. To on jest motywem przewodnim pierwszego kwietnia. Tradycja prima aprilis, po łacinie „1 kwietnia”, pielęgnowana jest także w USA, gdzie nosi nazwę April Fools’ Day, lub April Fool’s Day.
1 kwietnia Amerykanie obchodzą April Fools’ Day.
Żarty, robienie kawałów (słynne pranks), nabieranie, urastają tego dnia do rangi prawdziwej sztuki, zarówno wśród rodziny, przyjaciół, czy współpracowników, jak i na większą skalę, w mediach. Przodują w tym zwłaszcza stacje telewizyjne i prasa, starające się przemycić w codziennych treściach choć jedną absurdalną – i nieprawdziwą – wiadomość.
Skąd wzięła się tradycja April Fools?
Trudno jednoznacznie stwierdzić, dlaczego niemal cały zachodni świat obchodzi prima aprilis.
Wielu historyków dopatruje się genezy tego „święta kawału” w mającej miejsce w XVI wieku reformie kalendarza obowiązującego w Europie. Według stosowanego wcześniej kalendarza juliańskiego, początek roku rozpoczynał się właśnie 1 kwietnia.
Po przyjęciu obowiązującego do dziś kalendarza gregoriańskiego, obchody Nowego Roku przeniesiono na 1 stycznia. Jako że w owych czasach wieści rozpowszechniały się znacznie wolniej, niż dziś, przez wiele lat po reformie, część mieszkańców Europy nadal jeszcze o niej nie wiedziała, część zaś, z przywiązania do tradycji, ignorowała nowy kalendarz, niektórzy nadal jeszcze świętowali Nowy Rok 1 kwietnia, zyskując sobie przydomek „kwietniowych głupców”(czyli właśnie April Fools).
Inne przekazy jednak wskazują, iż tradycja płatania figli 1 kwietnia istniała już na długo przed reformą kalendarza. Wzmianka o nich pojawia się między innymi w powstałych w 1392 „Opowieściach kanterberyjskich” Chaucera, gdy lis oszukuje koguta, mówiąc o nieistniejącym dniu „32 marca”.
Jeszcze inne teorie sięgają nawet dalej w przeszłość, do czasów Starożytnego Rzymu, w którym na początku kwietnia obchodzono święto Veneralia, podczas którego dozwolone, a wręcz mile widziane były żarty i dowcipy.
April Fool’s Day w USA
Niezależnie od genezy prima aprilis, w wielu miejscach na świecie jest on okazją do dobrej zabawy. O ile zdecydowana większość z dowcipów pozostanie znana tylko ich autorom, lub osobom, które one dotknęły, w domu, szkole, czy miejscu pracy, w dobie powszechnej komunikacji można też mówić o primaaprilisowych dowcipach w wymiarze publicznym. Dotyczy to także Stanów Zjednoczonych.
Od czasów, kiedy to w 1957 roku, brytyjska stacja telewizyjna BBC wyemitowała materiał o „drzewach spaghetti”, dających plony w formie popularnego makaronu, większość kanałów telewizyjnych wystawia na próbę uwagę swoich widzów poprzez nie zawsze niewinne żarty.
Przykładem tego, jak nie należy żartować stała się podana w programie Almost Live, 1 kwietnia 1989, informacja o zawaleniu się słynnej wieży Space Needle w Seattle wywołała panikę w mieście i na długo zablokowała linie telefoniczne do służb miejskich.
Niebudzące, na szczęście, tak silnych emocji zabawne i nieprawdziwe informacje pojawiają się regularnie wiadomościach telewizyjnych. Na żywo zobaczyć można też, jak z dowcipnymi kolegami radzić muszą sobie prezenterzy telewizyjni:
Nawet pogodynek nie jest bezpieczny w dniu April Fools.
W szranki w walce o spłatanie najlepszego figla stają także znane amerykańskie marki. Do historii primaaprilisowego dowcipu przejdzie oświadczenie popularnej amerykańskiej sieci Taco Bell z 1 kwietnia 1996 roku o tym, jakowo miała ona wykupić zabytkowy dzwon Liberty Bell – symbol amerykańskiej niepodległości – i przemianować go na Taco Liberty Bell.
1 kwietnia 2014 roku poczuciem humoru popisał się także amerykański magnat Richard Branson, zapowiadając wprowadzenie na pokładzie samolotów swej linii Virgin Atlantic nowatorskiego systemu klimatyzacji, pozwalającego każdemu z pasażerów ustawić temperaturę wedle indywidualnych potrzeb (co na względnie małej, otwartej przestrzeni jest oczywiście niemożliwe).
Video
April Fool’s Day według Richarda Bransona.
Pozostaje nam tylko zobaczyć, czym April Fools’ Day zaskoczy w 2022 roku.
Ten artykuł był ostatnio aktualizowany 1. kwietnia, 2022